TÌM HIỂU VỀ CÂY KHÚNG KHÉNG TRỒNG TẠI VIỆT NAM
Khúng khéng (hay còn gọi là cây Chỉ cụ, Vạn thọ…) có tên khoa học là Hovenia dulcis Thunb, được phân bố chủ yếu ở khu vực cận nhiệt đới Châu Á, đặc biệt là Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc. Tại Việt Nam, cây mọc hoang tại các tỉnh miền núi phía Bắc, chủ yếu ở Lạng Sơn, Cao Bằng, Tuyên Quang...
Theo Y học cổ truyền, Khúng khéng có công dụng tiêu khát, nhuận tràng, thanh nhiệt, mát gan, bồi bổ chức năng gan và đặc biệt là giải rượu hiệu quả.
Đặc điểm tự nhiên
Cây gỗ, cao từ 7 m đến 10 m hoặc hơn. Vỏ thân có màu nâu xám. Cành non có màu nâu hồng, có lông và nốt sần. Lá mọc so le, cuống dài, phiến lá hình trứng, nhọn, mép có răng cưa, 3 gân tỏa từ gốc lá, phiến lá dài 10 cm đến 15 cm, rộng 5 cm đến 9 cm, mặt trên lá có màu lục sẫm, mặt dưới thì nhạt hơn.
Hoa có màu trắng hoặc lục nhạt mọc thành xim ở kẽ lá hay đầu cành, đài hoa có hình chén khía 5 răng nhỏ; tràng hoa có 5 cánh nhọn, nhị 5 xếp xen kẽ với cánh; bầu hoa có đầu nhụy chia ba.
Quả có màu nâu xám, hình cầu, khi chín những nhánh con mang quả phồng to lên, màu hồng nhạt, vị ngọt, ăn được, hạt dạng tròn dẹt có màu nâu bóng.
Mùa ra hoa: Tháng 6 – tháng 8, mùa ra quả : Tháng 9 – tháng 11.
Chiết xuất Khúng khéng – Tác dụng bảo vệ gan
Các nhà khoa học đã tìm ra trong chiết xuất Khúng khéng có chứa các thành phần như: quercetin, alkaloid, saponin và ampelopsin (hay còn gọi là DHM – Dihydromyricetin)… Qua nghiên cứu, các hợp chất này có tác dụng tích cực trong hỗ trợ bảo vệ và điều trị bệnh về gan.
- Khúng khéng tác dụng hỗ trợ giải rượu và ngăn ngừa tổn thương gan do rượu. Theo nghiên cứu tại Trung Quốc, dịch chiết Khúng khéng có tác dụng làm giảm nồng độ alcohol trong máu sau 0,5 – 3 giờ. Các nhà khoa học cũng phát hiện ra hoạt chất ampelopsin có khả năng giảm sự hấp thu rượu trong hệ thống tiêu hóa, từ đó cải thiện nhanh triệu chứng đau đầu, mệt mỏi, buồn nôn do rượu gây ra.
Các nghiên cứu cho thấy ampelopsin có tác dụng tăng cường hoạt tính enzyme ADH và ALDH. Đây là hai enzyme do gan sản sinh để chuyển hóa cồn (chất độc trong rượu bia) thành các chất không độc hoặc ít độc hơn để đào thải ra ngoài.
- Khúng khéng có khả năng hỗ trợ giải độc gan. Tại Hàn Quốc, các nghiên cứu đã chỉ ra Khúng khéng có thể làm tăng nồng độ glutathione nội sinh – chất chống oxy hóa trong cơ thể. Hoạt chất này có tác dụng giải độc cơ thể thông qua gan nhờ gắn kết các độc chất trong gan rồi chuyển hóa chúng và đào thải ra ngoài.
- Thành phần quercetin trong Khúng khéng cũng được chứng minh có tác dụng chống oxy hóa, chống viêm, ngăn ngừa mỡ thừa tích tụ trong gan, từ đó hỗ trợ phòng ngừa gan nhiễm mỡ không do rượu, viêm gan.
Tại Việt Nam cây Khúng Khéng được biết đến phù hợp với sự phát triển của cây nên hiện nay đã có nhiều vùng trồng thí điểm cây này cho kết quả tốt
Tại tỉnh Nghệ An đã trồng thử cây từ năm thứ 8 cho quả bói và các năm tiếp theo cho liên tục . Qua tìm hiểu cho thấy cây hợp với đất và khí hậu phát triển như về sinh trưởng, đường kính cây tăng hàng năm và những cây già cho lõi gỗ lớn.
- Vườn cây khúng khéng trồng thử nghiệm năm thứ 3 người trồng có thể thu hoạch cành, thân, lá để hãm trà uống
Với mô hình trồng thử thấy sinh trưởng và phát triển của cây hứa hẹn được nhân rộng và phát triển trồng cây kinh tế cho bà con phát triển cây dược liệu Việt Nam.
Khúng khéng là cây được biết từ lâu với nhiều công dụng được nhiều nghiên cứu phát triển sản xuất ra thị trường nhiều sản phẩm thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe như dòng sản phẩm Cholesliver B thuộc sở hữu công ty TNHH Vĩnh An Medical ra đời từ năm 2016 và đã được bảo hộ nhãn hiệu bởi Cục Sở Hữu Trí Tuệ Việt Nam do Anh TRẦN VĂN CƯỜNG làm chủ Doanh nghiệp.
